सफाई कर्मचारी आंदोलनाचे समन्वयक बेझवाडा विल्सन यांच्यानुसार हाताने मैला साफ करताना गेल्या पाच वर्षात 472 सफाई कामगारांचा मृत्यू झाला आहे. हाताने मैला साफ करवून घेण्यास कायद्याने बंदी आहे. तरीही कितीतरी सफाई कामगारांना हे काम करावेच लागते. सन्मानाने जगण्याच्या अधिकाराचे हे उल्लंघन आहे. असे असून सुद्धा केंद्र सरकारचे सामाजिक न्याय मंत्री रामदास आठवले यांनी “हाताने मैला साफ करण्यामुळे एकही मृत्यू झालेला नाही” ये संसदेत विधान केले.
कार्यकर्ते बेजवाडा विल्सन यांनी मॅन्युअल स्कॅव्हेंजिंग मृत्यूंना सरकारच्या नकाराची निंदा केली आहे.
30 जुलै रोजी द हिंदू मध्ये प्रकाशित बातमीनुसार
केंद्राच्या ‘अमानुष’ विधानासाठी माफी मागण्याची मागणी करताना बेजवाडा विल्सन म्हणाले की, पाच वर्षांत 472 लोकांचा मृत्यू झाला आहे.
गेल्या पाच वर्षांत मॅन्युअल स्कॅव्हिंगमुळे कोणत्याही मृत्यूची नोंद झाली नसल्याच्या “अमानवी आणि क्रूर” वक्तव्यासाठी केंद्राचा निषेध करत सफाई कर्मचारी आंदोलनाचे संयोजक बेजवाडा विल्सन म्हणाले की या काळात किमान 472 लोक मानवी मलमूत्र साफ करताना मरण पावले आहेत. त्यांनी माफी मागावी आणि पंतप्रधानांकडे निवेदन देण्याची मागणी केली.
सामाजिक न्याय मंत्री रामदास आठवले यांनी बुधवारी राज्यसभेत एका प्रश्नाला दिलेल्या लेखी उत्तर देत होते. काँग्रेसचे खासदार मल्लिकार्जुन खरगे आणि एल. हनुमंथैया यांनी मॅन्युअल सफाईमध्ये गुंतलेल्या लोकांची संख्या मागितली होती ज्यांचा गेल्या पाच वर्षांत मृत्यू झाला होता. “मॅन्युअल सफाई केल्यामुळे अशा कोणत्याही मृत्यूची नोंद झालेली नाही,” मंत्र्यांनीं प्रतिसादात म्हटले आहे.
“विधान स्वतःच एक अमानवी विधान आहे. प्रथा अर्थातच अमानवी आहे, परंतु विधान अत्यंत अमानवी आणि क्रूर आहे. त्यांना माहित आहे की लोक मरण पावले, आणि त्यांनी शेवटच्या संसदेत याची तक्रार केली आणि आता या संसदेत ते म्हणत आहेत की कोणीही मरण पावले नाही.
आठवले यांचे हे विधान अत्यंत अमानवीय आहे. सरकार सफाई कामगारांची जिवंतपणीच नाही तर मरणानंतर सुद्धा मानवता नाकारते. त्यांचा सन्मान नाकारते. “हाताने मैला साफ करणे हे आपल्या समाजात अस्तित्वातच नाही आणि त्यामुळे त्याला सोडवण्याचा प्रश्नच येत नाही” हेच केंद्र सरकारचे याबाबतचे धोरण आहे असंच म्हणावं लागेल.
श्रमिक विश्व न्युज
सरकारचा आणि संबंधित मंत्र्यांचा जेवढा धिक्कार करावा तेवढा थोडाच !
हाताने मैला साफ करवून घेण्यास कायद्याने बंदी आहे असे लेखात म्हटले आहे. तो कायदा कुठला ते कृपया विस्तृतपणे मांडावा ….तसेच म्युनिसिपालटी ची भूमिगत गटारे साफ करणे म्हणजेही मैला साफ करणे नाही का , हेही विशद करावे.
आपल्या बहुमूल्य अभिप्राया बद्दल धन्यवाद …